Một trong những vấn đề lớn của con người là chúng ta quá giỏi trong việc liên tục tiến lên. Chúng ta là những chuyên gia trong việc chịu khuất phục trước nhu cầu của thế giới bên ngoài dành cho mình, sống theo những gì được mong đợi và tiếp tục nỗ lực cho những ưu tiên theo cách những người xung quanh định nghĩa về chúng. Chúng ta kiên trì trong việc trở thành một cậu bé hay một cô gái tuyệt vời - và chúng ta có thể chịu đựng điều này trong suốt nhiều thập kỷ mà không hề có biểu hiện bị phá hủy.
Cho đến một ngày, trước sự ngạc nhiên của mọi người, kể cả của chính chúng ta, chúng ta thất bại và tan vỡ. Sự tan vỡ có thể ẩn mình dưới nhiều hình thức. Chúng ta không thể ra khỏi giường nữa. Chúng ta bất động trong cơn trầm cảm. Chúng ta bắt đầu lo lắng và tránh xa xã hội. Chúng ta bỏ ăn. Chúng ta lảm nhảm. Chúng ta mất quyền chỉ huy một phần cơ thể của mình. Chúng ta bắt buộc phải làm điều gì đó cực kỳ tai tiếng và hoàn toàn trái ngược với con người bình thường của chính mình. Chúng ta trở nên hoang tưởng. Chúng ta từ chối tuân theo các quy tắc cơ bản trong một mối quan hệ, chúng ta ngoại tình, trở nên hiếu chiến và bạo lực - hay nói cách khác tự chọc một chiếc gậy thật to vào bánh xe của cuộc sống hàng ngày.
Sự cố này cực kỳ ngày càng trở nên khó chịu với tất cả mọi người, và hiển nhiên, chúng ta vội vàng tìm cách chữa trị và cố gắng loại bỏ nó, cốt để mọi chuyện được trở lại bình thường.
Nhưng điều này gây ra hiểu lầm về những gì đang xảy ra khi chúng ta gặp sự cố và tan vỡ. Sự suy sụp không chỉ là sự điên rồ hay trục trặc ngẫu nhiên mà cho dù khó nói ra thì đó là một thực tế rằng cơ thể, sức khỏe bạn đang lên tiếng. Đó là nỗ lực của một phần tâm trí chúng ta ép buộc các phần khác phải tiến vào quá trình trưởng thành, thấu hiểu và phát triển bản thân, điều mà cho đến thời điểm hiện tại vẫn bị từ chối thực hiện. Nghe có vẻ nghịch lý nhưng đó chính là nỗ lực để bắt đầu một quá trình hồi phục, hoàn toàn hồi phục, thông qua một giai đoạn cực kì mệt mỏi.
Vì thế, sự nguy hiểm nằm ở chỗ nếu chúng ta chỉ đơn thuần chữa trị cho sự suy sụp của cơ thể và cố xua nó đi ngay tức khắc, thì ta sẽ bỏ lỡ những bài học nằm sâu trong sự đau yếu. Đương nhiên sự suy sụp có thể rất đau đớn, nhưng bên cạnh đó còn là cơ hội đặc biệt để học hỏi.
Nguyên nhân chúng ta gặp sự cố có thể đã tích lũy từ nhiều năm. Có những điều từ sâu bên trong tâm trí chúng ta cần lắng nghe nhưng chúng ta lại lơ đi và đặt sang một bên; có những thông điệp chúng ta cần lưu ý, những bài học về thấu hiểu cảm xúc và giao tiếp mà chúng ta đã bỏ qua - và bây giờ, sau một thời gian dài nhẫn nhịn, con người cảm xúc đang phải cố gắng khiến chúng ta nghe chúng nói theo cách duy nhất có thể. Cảm xúc đã chạm đến đáy của tuyệt vọng - và chúng ta nên thấu hiểu và thậm chí thông cảm với cơn thịnh nộ thầm lặng này. Điều mà sự suy sụp đang cố nói với chúng ta hơn hết thảy chính là mọi chuyện không thể tiếp tục bình thường được nữa mà phải thay đổi hoặc (một điều có lẽ khá hãi hùng khi chứng kiến) cái chết có vẻ là lựa chọn thích đáng.
Tại sao chúng ta không thể đơn giản lắng nghe những cảm xúc vào những lúc bình tĩnh và vào thời điểm dễ chịu - và tránh cường điệu hóa sự suy sụp? Bởi vì tư duy ý thức của ta về bản chất rất lười biếng và quá câu nệ và vì thế từ chối tiếp nhận những gì sự suy sụp đang cố gắng truyền đạt. Qua nhiều năm, ý thức từ chối lắng nghe một nỗi buồn nào đấy; hoặc một sự khác thường trong mối quan hệ mà nó đang cố né tránh, hoặc nhưng khao khát mà nó đang cố chôn vùi.
Chúng ta có thể so sánh quá trình này với một cuộc cách mạng. Qua nhiều năm, người dân thúc ép chính phủ lắng nghe nhu cầu của họ và có sự điều chỉnh.
Qua nhiều năm, chính phủ thực thi những hành động vô thưởng vô phạt nhưng bịt tai lại trước những nhu cầu - cho đến một ngày, giọt nước tràn ly, người dân xông vào cổng thành, phá hủy mọi vật dụng sáng loáng và bắn tứ tung vào cả người vô tội và có tội.
Hầu hết các cuộc cách mạng đều không có kết cục tốt đẹp. Các khiếu nại và nhu cầu chính đáng của người dân không được giải quyết hoặc thậm chí được phát hiện. Một cuộc nội chiến tàn bạo diễn ra - thi thoảng dẫn đến sự tự diệt vọng. Điều này cũng tương tự như với với sự cố của bản thân.
Một bác sĩ tâm lý tốt sẽ cố gắng lắng nghe thay vì che giấu căn bệnh. Họ phát hiện bên trong sự kỳ lạ của căn bệnh là một lời cầu xin hãy dành nhiều thời gian hơn cho chính mình, cho một mối quan hệ gần gũi hơn, cho một cách sống trung thực và trọn vẹn, cho việc chấp nhận giới tính thật của mình… Đây là lý do chúng ta bắt đầu uống rượu, tự cô lập chính mình, hoặc trở nên hoang tưởng, hoặc tìm kiếm tình dục để thỏa mãn.
Một cuộc khủng hoảng thể hiện sự khao khát trưởng thành nhưng không tìm thấy một cách thể hiện chính nó. Nhiều người sau một vài tháng hoặc nhiều năm đau khổ với sự suy sụp sẽ nói rằng: "Tôi sẽ không biết làm thế nào để trở nên khỏe mạnh nếu trước đó tôi không bị ốm".
Ở giữa một sự cố, chúng ta thường băn khoăn liệu chúng ta đã phát điên. Chúng ta không hề điên. Rõ ràng, chúng ta đang hành xử một cách kỳ lạ, nhưng bên dưới vẻ ngoài đang kích động, chúng ta đang trên một công cuộc tìm kiếm, dù bị khuất đi nhưng hoàn toàn hợp lý, một sưc khỏe tốt hơn. Chúng ta phát bệnh, mà là đã bệnh rồi. Cơn khủng hoảng của chúng ta, nếu có thể vượt qua nó, là một nỗ lực để đánh đuổi chúng ta khỏi hiện trạng độc hại và một tiếng kêu gọi xây dựng lại cuộc sống của chúng ta trên cơ sở chân thực và chân thành hơn.
Nguồn ảnh: The school of life
Nguồn bài viết gốc: The school of life
Chương trình Lãnh đạo Khai phóng IPL khóa 5
Thân Tiến Toàn
Nguyễn Văn Hưng
Nguyễn Ngọc Thùy Trâm
Lộc Quỳnh Như
Phan Hoàng Ngân
Lê Quang Minh
Với sự hỗ trợ từ (các) Cộng tác viên:
Võ Tuấn Kiệt
Võ Nam Du
Phạm Kim Hoàng
