Bạn thường hay hỏi “Mình muốn điều gì?”. Có một câu hỏi khác hay hơn nhiều.
Chúng ta ai cũng thích có được những điều tốt đẹp trong cuộc sống, cũng đặt mục tiêu và suy nghĩ về những điều đó. Nhưng điều đó có thật sự giúp chúng ta đạt được mục tiêu không, hay còn những cách tư duy khác biệt nào khác để giúp mình gần với mục tiêu hơn? Bài viết của Mark Manson sau sẽ giúp bạn trả lời những câu hỏi đó.
Mọi người đều muốn những điều tốt đẹp. Mọi người đều muốn sống một cuộc sống vô tư, hạnh phúc và thoải mái, để yêu và thăng hoa và có những mối quan hệ tuyệt vời, để trông hoàn hảo, kiếm nhiều tiền và trở nên nổi tiếng và được tôn trọng và ngưỡng mộ và khiến mọi người đều trầm trồ nhìn khi bạn bước vào phòng.
Mọi người đều thích điều đó - đương nhiên thích điều đó rồi.
Nếu tôi hỏi bạn, "Những gì bạn muốn trong cuộc sống?" Và bạn nói ví dụ như: "Tôi muốn được hạnh phúc và có một gia đình tuyệt vời và một công việc tôi thích," nó quá phổ biến đến nỗi nó thậm chí không có nhiều ý nghĩa.
Một câu hỏi thú vị hơn, một câu hỏi mà có lẽ bạn chưa bao giờ xem xét trước đây, là những đau đớn gì bạn muốn trong cuộc sống của bạn? Bạn sẵn sàng gặp khó khăn nào? Bởi vì điều đó dường như là yếu tố quan trọng hơn quyết định cuộc đời chúng ta sẽ đi về hướng nào.
Mọi người đều muốn có một công việc tuyệt vời và độc lập tài chính-nhưng không phải ai cũng muốn làm việc 60 giờ một tuần, đi làm xa, công việc giấy tờ chán ngắt, để thăng tiến trong hệ thống cấp bậc đầy độc đoán và giam mình trong cái bàn làm việc chết tiệt. Mọi người muốn trở nên giàu có mà không có rủi ro, không có sự hy sinh, không trì hoãn việc hưởng thụ để mà tích lũy sự giàu có.
Ai cũng muốn chuyện yêu đương lãng mạn và vợ chồng hạnh phúc - nhưng không ai sẵn sàng trải qua những cuộc đối thoại khó khăn, những sự im lặng khó chịu, cảm giác đau buồn và tổn thương tâm lý để đến được đó. Và rồi họ mặc kệ. Họ cứ để vậy rồi tự hỏi “Nếu….” năm này qua năm khác, cho đến khi nó biến thành câu hỏi “Thật sự đã xảy ra thế sao?”. Đến khi tất cả luật sư đã quay về và số tiền trợ cấp xuất hiện trong hòm thư từ người mình đã từng xem là bạn đời, họ lại hỏi, “Vì sao lại nên chuyện?”, nếu không vì những tiêu chuẩn và kỳ vọng thấp hơn vào 20 năm trước, thì còn lý do nào khác nữa? (Rồi khi luật sư đến và thủ tục giấy tờ hoàn tất, họ sẽ nói “Vì sao lại nên chuyện?”. Nếu không phải vì việc hạ thấp tiêu chuẩn và kỳ vọng trong 20 năm trước, thì còn lý do nào khác nữa.)
Bởi vì hạnh phúc đòi hỏi đấu tranh. Điều tốt là hệ quả của việc xử lý những điều xấu. Bạn chỉ có thể tránh những điều tiêu cực một thời gian trước khi chúng lại xuất hiện trong cuộc sống.
Cốt lõi của tất cả hành vi con người, nhu cầu của chúng là ít nhiều tương tự nhau. Trải nghiệm tích cực rất dễ chịu. Chỉ có trải nghiệm tiêu cực là điều mà tất cả chúng ta phải đấu tranh với. Vì vậy, những gì chúng ta nhận được từ cuộc sống không xác định bằng việc mong muốn những điều tốt đẹp, mà bằng những trải nghiệm khó khăn mà chúng ta sẵn sàng đón nhận và vượt qua để giúp chúng ta có được những điều tốt đẹp đó.
Mọi người đều muốn một vóc dáng chuẩn. Nhưng bạn không thể có được vóc dáng đó, trừ khi bạn chấp nhận sự đau đớn và căng thẳng về thể chất đi kèm với việc tập luyện trong phòng gym hàng giờ liền, trừ khi bạn yêu thích việc tính toán và ước lượng các thực phẩm bạn ăn, lên kế hoạch cuộc đời xoay quanh những khẩu phần ăn trên dĩa (ăn uống với những đĩa đồ ăn theo thực đơn.)
Mọi người muốn bắt đầu kinh doanh riêng hoặc trở nên độc lập về tài chính. Nhưng bạn không thể là một doanh nhân thành công, trừ khi bạn tìm thấy những lý do để trân trọng sự rủi ro, sự không chắc chắn, những thất bại lặp đi lặp lại, và những giờ làm việc điên cuồng cho một điều gì đó bạn không chắc sẽ thành công hay không.
Mọi người muốn có người yêu, một người bạn đời. Nhưng bạn không thể thu hút một ai đó tuyệt vời mà không đánh giá đúng những cảm xúc bất ổn đi kèm với sự từ chối, kiềm chế những ham muốn, và nhìn chằm chằm vào một chiếc điện thoại sẽ không bao giờ reo. Đó là một phần của thử thách tình yêu. Bạn không thể có được nếu bạn không dám.
Điều quyết định thành công không phải là câu hỏi "Bạn muốn tận hưởng điều gì?" Câu hỏi đúng là "Bạn muốn chịu đựng cơn đau nào?" Chất lượng cuộc sống của bạn không được xác định bởi chất lượng của những trải nghiệm tích cực, mà là chất lượng của những trải nghiệm tiêu cực. Và việc tốt lên trong việc đối phó với những trải nghiệm tiêu cực chính là việc làm cuộc sống tốt lên.
Có rất nhiều lời khuyên sáo rỗng nói rằng, "Bạn chỉ cần muốn vừa đủ!"
Mọi người đều muốn một cái gì đó. Và mọi người đều muốn vừa đủ, họ chỉ không biết họ muốn gì, hay đúng hơn là, muốn cái gì “đủ”.
Nếu bạn muốn những lợi ích của một điều gì đó trong cuộc sống, bạn phải muốn các chi phí. Nếu bạn muốn vóc dáng đẹp chuẩn, bạn phải muốn đổ mồ hôi, đau nhức, những buổi sáng sớm, và cái bụng đói. Nếu bạn muốn có du thuyền, bạn cũng phải muốn có những đêm khuya, những quyết định kinh doanh mạo hiểm, và khả năng lờ đi một người hay mười nghìn người không tin tưởng mình.
Nếu bạn thấy mình muốn một cái gì đó từ ngày này sang ngày khác, năm này qua năm khác, nhưng không có gì xảy ra và bạn chưa bao giờ đến gần hơn mục tiêu, thì có lẽ thật ra điều bạn muốn là một ảo tưởng, một lý tưởng hóa, một hình ảnh và một lời hứa giả tạo. Có thể những gì bạn muốn không phải là thứ bạn muốn, bạn chỉ muốn tận hưởng mong muốn. Có thể thực ra bạn không muốn nó.
Đôi khi tôi hỏi mọi người, "Làm thế nào bạn chọn những nỗi đau?" Những người này nghiêng đầu và nhìn tôi như thể tôi có mười hai cái mũi.Nhưng tôi hỏi bởi vì nó cho tôi biết về bạn nhiều hơn là những mong muốn và tưởng tượng của bạn. Bởi vì bạn phải chọn một cái gì đó. Bạn không thể có một cuộc sống không đau đớn. Nó không thể chỉ có hoa hồng và rồng phượng. Và cuối cùng đó là câu hỏi khó, nhưng quan trọng. Niềm vui là một câu hỏi dễ. Và khá nhiều người trong chúng ta đều có những câu trả lời tương tự. Câu hỏi thú vị hơn là nỗi đau. Nỗi đau mà bạn muốn chịu đựng là gì?
Câu trả lời thực sự sẽ đưa bạn đến một điểm nào đó. Đó là câu hỏi có thể thay đổi cuộc sống của bạn. Đó là những gì khiến tôi là tôi và bạn là bạn. Đó là những gì định nghĩa chúng ta và phân biệt chúng ta và cuối cùng mang chúng ta lại với nhau.
Hầu hết thời niên thiếu và tuổi trưởng thành của tôi, tôi mơ tưởng về việc trở thành một nhạc sĩ - một ngôi sao nhạc rock. Bất kỳ bản nhạc rock với đàn ghi-ta nào mà tôi nghe được, tôi luôn nhắm mắt lại và hình dung bản thân mình chơi trên sân khấu với tiếng hét của đám đông, mọi người hoàn toàn say mê với ngón tay ngọt ngào của tôi. Điều này có thể khiến cho tôi mơ mộng trong nhiều giờ. Mơ mộng vẫn tiếp tục ở thời học đại học, ngay cả sau khi tôi bỏ trường nhạc và ngừng chơi. Thậm chí lúc đó tôi không bao giờ tự hỏi liệu tôi có thể chơi trước đám đông được hay không, mà chỉ nghĩ đến khi nào tôi sẽ được chơi. Tôi dành hết thời gian của mình cho nó mà không đầu tư thời gian hay công sức để thực sự tập luyện. Đầu tiên, tôi cần hoàn thành việc học. Sau đó, tôi cần kiếm tiền. Sau đó, tôi cần thu xếp thời gian. Sau đó... và sau đó chẳng có gì cả.
Mặc dù tôi mơ mộng về điều này hơn một nửa cuộc đời, nó không trở thành hiện thực. Mất một thời gian dài và rất nhiều kinh nghiệm tiêu cực để cuối cùng tìm ra lý do tại sao: Tôi không thực sự muốn nó.
Tôi chỉ yêu cái kết quả - hình ảnh của tôi trên sân khấu, mọi người cổ vũ, tôi chơi nhạc, dành hết tâm hồn vào bản nhạc - nhưng tôi không yêu cả quá trình này. Và vì lý do đó, tôi đã thất bại. Lạp đi lặp lại. Khỉ thật, tôi thậm chí không cố gắng hết sức để thất bại. Tôi chẳng cố gắng gì.
Việc tập luyện hàng ngày cực nhọc, đi lại tìm kiếm một nhóm nhạc và diễn thử, nỗi đau của việc có được hợp đồng biểu diễn rồi khi khán giả đến và chẳng thèm đếm xỉa gì. Các dây đàn bị đứt, amply bị hỏng, kéo theo 20 ký thiết bị đến và đi ở buổi diễn tập mà không có xe. Đó là một ngọn núi của giấc mơ và đỉnh thì cao cả cây số. Và điều đã khiến tôi mất một thời gian dài để khám phá ra là tôi không thích leo núi. Tôi chỉ thích tưởng tượng mình lên tới đỉnh thôi.
Văn hóa của chúng ta sẽ nói với tôi rằng tôi tự thất bại theo một cách nào đó, rằng tôi là một kẻ bỏ cuộc, là người thua cuộc. Sách vở sẽ nói rằng tôi không đủ dũng cảm, không đủ quyết tâm hoặc tôi không đủ tin tưởng vào bản thân mình. Các doanh nhân sẽ nói rằng tôi bán rẻ giấc mơ của mình và đầu hàng những thông lệ xã hội. Tôi được bảo phải viết lời khẳng định hoặc tham gia vào một nhóm giúp đỡ hoặc gì đó đại loại thế.
Nhưng sự thật thì đơn giản hơn thế nhiều: Tôi nghĩ tôi muốn thứ gì đó, nhưng hóa ra là không phải. Hết chuyện.
Tôi muốn phần thưởng và không có khó khăn, tôi muốn kết quả và không phải là quá trình, tôi chỉ yêu chiến thắng mà không yêu cuộc chiến. Và cuộc sống thì không hoạt động theo cách đó.
Bạn là ai được xác định bởi giá trị mà bạn sẵn sàng chịu đựng vì nó. Những người tận hưởng những mệt mỏi trong phòng gym là những người có được cơ thể khỏe mạnh. Những người tận hưởng việc làm quá giờ và những thủ tục trong cấp bậc ở công ty là những người được lên chức. Những người tận hưởng sự căng thẳng và không chắc chắn của lối sống nghệ sĩ là những người sống trọn vẹn và làm nên chuyện.
Đây không phải là một lời kêu gọi ý chí hay sự kiên cường . Đây không phải là một lời thúc dục "không đau đớn, không thành quả".
Đây là phần cơ bản và đơn giản nhất của cuộc sống: những khó khăn của chúng ta quyết định những thành công của chúng ta. Vậy nên hãy chọn những khó khăn một cách khôn ngoan, bạn của tôi.
Nguồn ảnh: Unsplash
Nguồn bài viết gốc: https://getpocket.com/explore/item/you-probably-know-to-ask-yourself-what-do-i-want-here-s-a-way-better-question-1149529539Chương trình Lãnh đạo Khai phóng IPL khóa 5
Thân Tiến Toàn
Nguyễn Văn Hưng
Nguyễn Ngọc Thùy Trâm
Lộc Quỳnh Như
Phan Hoàng Ngân
Lê Quang Minh