- Tác giả: Robert Stephenson Baden-Powell
- Đơn vị xuất bản: Herbert Jenkins Limited
- Năm xuất bản: 1922
Rovering to Success là một quyển sách về giáo dục dành cho người trẻ do Robert Smith Stephenson Baden-Powell (hay Huân tước Baden Powell xứ Gilwell – Lord Baden-Powell of Gilwell, tên gọi thân mật là Bipi) biên soạn. Sách được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1922 tại Anh Quốc, sau đó có bản dịch Pháp ngữ với nhan đề “La Route Du Succès” do Pierre Pèoni xuất bản tại Neuchatel, Thụy Sĩ. Bản Tiếng Việt do hai Ủy viên phong trào Hướng Đạo sinh tại Việt Nam – Nguyễn Tấn Đức và Nguyễn Thúc Toản phiên dịch.
Quyển sách bao gồm 7 chương, là một tác phẩm dành cho những người trẻ đang nhìn về tương lai, lo sợ chưa biết đi về đâu và sẽ làm gì trong đời mình, và những người đang tìm kiếm hạnh phúc và thành công đích thực cho bản thân mình... Quyển sách đã truyền đạt những kinh nghiệm của người đi trước về cách “tự chèo” lấy con thuyền của cuộc đời mình; đã chỉ cho người trẻ những chướng ngại trên đường đời, những “hòn đá nổi và đá ngầm” mà mình sẽ gặp phải, tìm ra điểm tốt và những chỗ nguy hiểm mà tránh đi, tiến đến thắng lợi và thành công trong cuộc sống.
Tác giả quan niệm, “lên đường” – hay Rovering (Đường đời) không phải là một cuộc hành trình vô ích, mà là một cách tìm tòi cho mình một lối đi với mục đích nhất định, qua bao nẻo tươi đẹp, vẫn biết rằng ở dọc đường có thể gặp nhiều khó khăn và lầm lạc, và ta nên sẵn sàng chờ đón một số lớn các trở ngại ấy. Đối với ông, thành công thật sự là hạnh phúc. Hạnh phúc đích thực không phải là việc thụ hưởng, ngồi chờ hạnh phúc đến, mà ta phải dùng tay chân, trí óc, tham vọng để làm cho trí óc, tham vọng, hoạt động trong sự tích cực, để hưởng thú vui tô điểm thêm cho thế giới và giúp đỡ mọi người (chứ không phải lấn át người), để mà vui sống. Theo BiPi, hai chìa khóa của hạnh phúc đó là:
Điều thứ nhất: đừng xem sự vật một cách quá nghiêm trọng, nhưng biết tận dụng cơ hội, coi đời như một trò chơi và thế gian như một sân chơi lớn. Như Shackleton đã nói: “Trong các thứ trò chơi, đời là trò chơi lớn nhất; điều nguy hiểm là coi nó như một trò chơi tầm thường. Đích chính là thắng cuộc một cách vẻ vang và can đảm”.
Điều thứ hai: làm sao cho TÌNH THƯƠNG hướng dẫn hành động và tư tưởng của mình. Chữ TÌNH THƯƠNG được viết hoa vì theo Bipi, đó không phải là thứ tình yêu đương, đó là làm thế nào để chứng tỏ tình nhân đạo khi anh giúp đỡ người đồng loại vì thiện cảm, và khi ta cảm tạ lòng tử tế của người khác đối với mình. Đó là Thiện Chí. Và Thiện Chí là ý muốn cao cả.
Trong tác phẩm này, một trong những hình ảnh nổi bật nhất được lặp đi lặp lại xuyên suốt đó là hình ảnh một thanh niên đang một mình tự chèo lấy con thuyền của mình trên một dòng thác đổ (như hình bìa của quyển sách - ấn bản tại Anh). Với cảm hứng từ bài hát “Tự chèo lấy thuyền anh” mà BiPi được nghe từ lúc nhỏ, ông mượn hình ảnh chèo thuyền mà đưa ra lời khuyên “Hãy tự chèo lấy thuyền của bạn” (Paddle your own canoe) để khuyên nhủ những người trẻ: ta là “chính ta”, ta phải có một lối sống riêng biệt của mình, và nếu muốn thành công, nếu muốn hạnh phúc, thì ta phải tự tìm lấy, không ai làm thế cho ta được. Người trẻ phải can đảm nhìn về phía trước mà tự chèo lấy con thuyền cuộc đời mình, chớ trông vào người khác từ khi bắt đầu cuộc hành trình lúc thời thơ ấu đến khi vượt qua những khúc sông của tuổi trưởng thành, vào trong biển cả của thời kì đứng tuổi để cập bến hạnh phúc mà anh mong muốn. Nếu chèo lái cẩn thận, đàng hoàng và với lòng can đảm bền bỉ, ta sẽ không có lý do gì mà gặp thất bại, dù chỗ khởi hành có thể chỉ là một dòng suối nhỏ hẹp mà hướng về bến bờ hạnh phúc ta hằng mong mỏi… Muốn được như thế, ta phải học hỏi, cố gắng rèn nghị lực để vượt qua 5 hiểm trở chính mà BiPi gọi là những “tảng đá ngầm”, nếu chúng ta không biết cách tránh xa thì thuyền đời sẽ đắm. Năm tảng đá ngầm đó là:
Tảng đá ngầm thứ nhất: NGỰA - nói về những cuộc cá độ, cờ bạc đỏ đen… Thông qua hình ảnh này, BiPi đã giúp chúng ta nhận ra:
- Làm sao để được vui vẻ và kiếm tiền một cách ngay thẳng.
- Hiểu về thể thao thật sự, về giá trị của các sở thích nhỏ bé.
- Mỗi người đều phải có cho mình một nghề chân chính và thích hợp với bản thân, không nên tin vào sự may rủi và sa ngã vào các cám dỗ.
- Phải biết sống tiết kiệm, chờ đợi và chớp lấy cơ hội, sống có trách nhiệm với mình và với người khác.
- Hướng dẫn cách làm sao để có một nghề nghiệp (mà ngày nay ta thường nói là “công tác hướng nghiệp”).
- Sống có lương tri và phải có nghị lực mạnh mẽ.
Tảng đá ngầm thứ hai: RƯỢU - đề cập thói mê say rượu chè, nghiện hút… làm cho con người hư đốn, tha hóa, gây ra các tệ nạn nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình và mối quan hệ với mọi người xung quanh… Ta nhận ra rằng:
- Sức khỏe thân thể giúp ta dễ tự chủ. Tánh tự chủ làm ra người quân tử.
- Cần phải có tính kỉ luật đối với bản thân.
- Con người cần có sự trung tín, thành thật, tự trọng.
- Sự hổ thẹn sẽ làm cho một người trở thành một kẻ sống ngoài pháp luật. Từ đó gây hại cho bản thân, gia đình và xã hội.
Tảng đá ngầm thứ ba: ĐÀN BÀ… (từ Đàn bà này không có ý phân biệt về giới hay miệt thị phụ nữ, mà như một cụm từ chung để răn dạy về việc đam mê tình dục) - khuyên chúng ta đừng sống buông thả, trụy lạc mà xuôi theo những ham muốn bản năng của con người, ảnh hưởng đến sức khỏe, sự tập trung, khả năng làm việc và làm tan vỡ hạnh phúc gia đình. BiPi đã khuyên nhủ và giúp đỡ chúng ta rằng:
- Hãy sống có nghĩa hiệp.
- Có tinh thần tự chủ do ý chí của mình.
- Bảo vệ sức khỏe của bản thân, còn tức là góp sức vào công cuộc bảo vệ giống nòi.
- Giữ sự sạch sẽ, rèn luyện thể chất, tập luyện thể thao và luyện tập hơi thở khỏe mạnh.
- Cách tìm kiếm ý trung nhân, xây dựng gia đình, phương pháp làm tròn cách bổn phận và trách nhiệm của mỗi người trong gia đình.
Tảng đá ngầm thứ tư: HẠNG TU HÚ & KHOÁC LÁC… - khuyên chúng ta cảnh giác để đừng mắc bẫy của bọn tuyên truyền, phỉnh gạt…Tảng đá ngầm này giúp chúng ta:
- Phải biết tự tu dưỡng bằng chính thực lực của mình, không để bọn “tu hú” lôi cuốn mà chạy đua theo những giá trị ảo, phi thực tế.
- Chăm chỉ đọc sách và trau dồi bản thân.
- Mạnh dạn “ra đi” khỏi vòng an toàn của mình và học hỏi từ xung quanh.
- Biết lắng nghe.
- Giúp ích cho người khác.
- Phải có tư tưởng rộng rãi.
Tảng đá ngầm thứ năm: VÔ TÔN GIÁO. Không có tôn giáo, con người sẽ không có niềm tin vào những giá trị tốt đẹp, vì thế sẽ dễ sa vào những cám dỗ, sống vô đạo đức và thiếu tin tưởng vào cuộc sống. Tôn giáo nào cũng hướng con người đến những giá trị tốt đẹp. Vì vậy, hãy lựa chọn cho mình một tôn giáo, biết tin tưởng Thượng đế, từ đó sẽ biết yêu thương đồng loại và sống hạnh phúc, chân tình hơn. BiPi đã khuyên nhủ và giúp cho chúng ta nhận ra rằng:
- Tôn giáo cần cho hạnh phúc.
- Có tôn giáo, ta sẽ có lòng khiêm tốn và sự kín cẩn.
- Biết thưởng thức tự nhiên và biết ơn tạo hóa.
- Làm đẹp trí tuệ, tâm hồn. Xây dựng lương tâm và giàu tình thương.
BiPi cho rằng, khi một người trẻ vừa ra trường, anh ta chưa có một được một sự giáo dục đầy đủ để làm người. Trường học chỉ bày vẻ cho ta cách để học tập. Nếu ta muốn thành công, ta phải tự bổ túc lấy “sự giáo dục” của mình. Nếu ta tự lo tu luyện cho thành công, chẳng những là một điều hay cho bản thân mình, mà còn là một điều hay cho “xứ sở”, và như thế là thêm một “Con Người” cho Tổ quốc. Hơn thế nữa, người khác sẽ theo gương mình và sẽ thành công như mình. Vì vậy, sự tu tiến (self-education) hay có thể gọi một bản là “Quy ước tu thân” là hết sức cần thiết.
Đến thời điểm hiện tại, trải qua gần 100 năm phát triển trong lịch sử với bao nhiêu đổi thay về bối cảnh và công nghệ, nhiều câu từ của tác phẩm có đôi chỗ trở nên hơi xa lạ với thời điểm ngày nay. Những “tảng đá ngầm” thời hiện đại có thể không còn nguyên như những gì tác giả đã đề cập mà chuyển sang những dạng thức khác, nhưng triết lý giáo dục mà BiPi chia sẻ vẫn còn nguyên những giá trị cho bất kì người trẻ nào luôn nhìn về tương lai, tìm kiếm thành công và hạnh phúc. Mỗi người hãy “tự chèo lấy thuyền mình” bằng con đường tu thân mà cập đến bến bờ hạnh phúc chân thật cho cuộc đời mình!
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Rovering_to_Success
2.https://catholicscout.wordpress.com/2013/09/17/catholicscout-reviews-rovering-to-success-by-lord-baden-powell/
____________________________________
Bài Giới thiệu Sách này được viết,
thiết kế và biên tập bởi một Nhóm IPLer của
Học bổng Lãnh đạo Khai phóng IPL khóa 5
Lê Nguyễn Trần Huỳnh
Nguyễn Hoàng Bảo Huy
Phạm Thị Quỳnh Mai
Huỳnh Diệp Mỹ Ngọc
Nguyễn Đình Quý
Trần Minh Dạ Thảo