SÁCH: BỊ THIÊU SỐNG - BURNED ALIVE

Bị Thiêu sống là hồi ký có thật, đầy đau khổ của Souad - cô gái trẻ sống ở vùng nông thôn hẻo lánh của Palestine. Trong văn hóa của người Ả rập, người phụ nữ như là nô lệ và tính mạng của họ bị đe dọa bất cứ lúc nào, rẻ rúng hơn cả những vật nuôi trong gia đình trong khi người đàn ông được xem là vua chúa, được hầu hạ, cung phụng bởi những người phụ nữ xung quanh. Phụ nữ phải làm việc quần quật cả ngày từ những việc nhẹ nhàng đến nặng nhọc và bị áp đặt bởi những luật lệ không tên do những người đàn ông trong xã hội đề ra. Họ không được bước chân ra cổng, đi phải cúi đầu, không được để người khác thấy mặt nếu không sẽ bị xem là charmuta (con đĩ) và bị xử tội bởi những người đàn ông trong gia đình. Theo quy định, những người con gái lần lượt bị gả theo thứ tự độ tuổi, vì người chị kế cô chưa có ai cầu hôn nên Souad cũng không được phép lấy chồng. Với khao khát của một người phụ nữ muốn giải thoát mình, cô đã lén lút quan hệ tình cảm với một người đàn ông rồi bị phụ tình và mang trong mình một bào thai. Cuối cùng mọi chuyện bị vỡ lở và cô bị thiêu sống bởi người anh rể trước sự chứng kiến của mọi người.

“Tội ác vì danh dự” là sản phẩm tồi tệ của con người

Bất cứ những lời đồn thổi nào về những người phụ nữ trong gia đình cũng bị xem là sự thật và người đàn ông trong gia đình có quyền ra tay để bảo toàn danh dự gia đình. Một người phụ nữ đã có gia đình với bốn người con. Chồng cô hay đi làm việc xa nên cô thường xuyên qua cửa hàng gần nhà để mua bánh mì, rau củ. Người dân trong làng đồn đại cô ta dan díu với chủ cửa hàng. Một ngày kia, hai người anh ruột đến nhà, chặt đầu cô và xách cái đầu đi diễu khắp làng với một niềm tự hào. Còn chồng cô sau khi về nhà chứng kiến cảnh tượng đó thì cũng vô cùng mừng rỡ. Đây có thể gọi là “tội ác vì danh dự”. Chỉ vì thứ danh dự hão huyền khiến những người đàn ông đặt ra luật lệ cay độc, bất công đối với người phụ nữ. Thứ danh dự vớ vẩn ấy được xem trọng hơn cả quyền được sống của một con người. Chính Souad nhiều lúc cảm thấy sống không bằng chết bởi sự tra tấn tinh thần, sự bóc lột và hành hạ cho đến tận cuối cuộc đời. Cuộc sống liệu có đủ không khi những người phụ nữ không có quyền quyết định cuộc đời và sống theo mong muốn của họ. Họ không phải đang sống mà chỉ là đang tồn tại. Quyền được sống cần phải đi đôi với quyền được tự do mưu cầu hạnh phúc thì cuộc sống đó mới có ý nghĩa. Một tác phẩm thuật lại những ký ức thật của tác giả khiến ta phải rùng mình về những hủ tục lạc hậu vẫn còn tiếp diễn trong xã hội ngày nay.

Souad đã dũng cảm lật lại những hồi ức ám ảnh, kinh hoàng khiến cô cho dù đã có cuộc sống mới ở châu Âu vẫn không thể nào quên được. Những thứ luật lệ khó hiểu được áp đặt lâu dài sẽ dễ trở thành niềm tin vững chắc, khó lòng thay đổi. Souad đã đấu tranh nội tâm dữ dội và nỗ lực phi thường để vượt qua nghịch cảnh. Từ một người phụ nữ bị thiêu sống, không toàn vẹn thân thể với những vết sẹo xấu xí, từ một người phụ nữ không biết đọc, không biết viết, cô đã hòa nhập nền văn hóa mới, cô đã có thể sống như một người bình thường và tìm ra hạnh phúc đích thực của đời mình. Cô là nhân chứng sống dũng cảm chia sẻ câu chuyện của mình để tất cả mọi người, đặc biệt những người đàn ông ở đất nước cô có thể đọc được và suy ngẫm.

Với tinh thần phản đối quyết liệt “tội ác vì danh dự” và sẵn sàng bảo vệ những người phụ nữ bất hạnh của Trung Đông, cuốn sách đã mang lại cho chúng ta sự bàng hoàng về những gì diễn ra trong xã hội loài người, giúp chúng ta hiểu về thực trạng của một tội ác phổ biến ở một số nước, nhìn nhận ra những dấu hiệu của sự bất bình đẳng giới. Cuốn sách tiếp thêm sức mạnh cho những người phụ nữ để họ có thể nhận thức đúng và sẽ không nhẫn nhục, chấp nhận những điều bất công như một lẽ hiển nhiên trong cuộc sống. 

Những người cứu Souad trong tổ chức Surgir - tổ chức nhân đạo của Thụy Sĩ và gia đình đã động viên, giúp đỡ cô trong quá trình thuật lại toàn bộ kí ức của mình để cuốn sách được ra đời. Cuốn sách được các tổ chức nhân đạo ở Trung Đông phổ biến rộng rãi khắp nơi trên toàn thế giới với nỗ lực không ngừng để bảo vệ, giúp đỡ những người phụ nữ bất hạnh; tuyên truyền và thương thảo với chính quyền để thay đổi quan niệm và điều luật ở một số nước Hồi giáo. Con người không chỉ sống cho chính họ, cho gia đình họ mà còn phải tìm ra chân lý, thừa nhận những giá trị tốt và dám dấn thân để theo đuổi lý tưởng của mình với hy vọng một thế giới ngày càng văn minh hơn.

Tài liệu tham khảo:
Souad. (2002). Bị thiêu sống. TP. Hồ Chí Minh: NXB Phụ Nữ

____________________________________
Bài Giới thiệu Sách này được viết,
thiết kế và biên tập bởi một Nhóm IPLer của
Học bổng Lãnh đạo Khai phóng IPL khóa 5

Lê Nguyễn Trần Huỳnh
Nguyễn Hoàng Bảo Huy
Phạm Thị Quỳnh Mai
Huỳnh Diệp Mỹ Ngọc
Nguyễn Đình Quý
Trần Minh Dạ Thảo