Tên gốc (tiếng nước ngoài): Everything I've Learned from Growing My Startup to 10 Million Users with $0 in Funding

Hiếm khi tôi bắt gặp những câu nói đầy cảm hứng từ các nhà toán học, nhưng câu nói này, từ Morris Kline quá cố, đã vang vọng trong đầu tôi trong nhiều tuần: "Nguồn thông tin sâu sắc nhất là nhận thức muộn màng."

Các công ty khởi nghiệp thường được khuyến khích tiếp tục tiến về phía trước; để đạt được các mục tiêu mới, xây dựng nhiều hơn và phát triển nhanh hơn, lớn hơn, tốt hơn. Khi Jotform vừa bước sang tuổi 15 và công bố thương hiệu mới đầu tiên của chúng tôi sau hơn một thập kỷ, tôi đã được truyền cảm hứng để tạm dừng và nhìn lại quá khứ.

Tôi thành lập công ty vào năm 2006, thúc đẩy bởi tầm nhìn tạo ra các biểu mẫu web đơn giản (và nạp thêm vào người hàng lít cà phê Starbucks). Quá nhiều thứ đã thay đổi kể từ những ngày đầu đó. Chúng tôi đã bổ sung hàng trăm nhân viên, mở thêm ba văn phòng ở hai châu lục và xây dựng một sản phẩm với 10 triệu người dùng. Và chúng tôi vẫn chưa nhận bất cứ nguồn tài trợ nào bên ngoài.

Tôi liệt kê những cột mốc này không phải để khoe khoang, mà để củng cố những gì có thể xảy ra khi bạn dành thời gian và theo đuổi một mục tiêu duy nhất. Không ai có thể gọi Jotform là thành công chỉ sau một đêm — và đó chính là điểm mấu chốt. Chúng tôi đã làm theo cách của mình và tôi cảm giác mình như học được hàng ngàn bài học trong nhiều năm qua. Vì vậy, tôi muốn tập hợp những lời khuyên tốt nhất của mình vào một nơi. Đây là những gì tôi sẽ nói với bản thân mình khi chuẩn bị thành lập công ty. Tôi hy vọng nó sẽ giúp ích và trấn an bạn, dù bạn đang ở đâu trên hành trình khởi nghiệp của mình.

1. Khởi đầu

Đừng cố vắt óc tìm cách kinh doanh

Gần như không thể nghĩ ra một ý tưởng kinh doanh tuyệt vời từ hư không. Những công ty khởi nghiệp thành công nhất bắt nguồn trực tiếp từ sự mong muốn, sự thất vọng, kinh nghiệm non nớt hoặc đam mê cháy bỏng để làm điều gì đó tốt hơn. Khi tôi làm việc cho một công ty truyền thông, tôi liên tục lập trình các biểu mẫu cho các biên tập viên - và nó thật nhàm chán, tẻ nhạt. Một ngày nọ, tôi nghĩ, có lẽ tôi nên tạo ra một sản phẩm giúp việc này trở nên dễ dàng. Đó là cách Jotform ra đời.

Bạn (thật sự) không cần người đồng sáng lập

Các chuyên gia thường khuyên các doanh nhân nên hợp tác với nhau, nhưng sẽ có nhiều sự tự do nếu làm một mình. Nếu bạn lo lắng rằng mình không có tất cả các kỹ năng cần thiết, hãy đọc sách, tham dự hội nghị, nghe podcast và làm mọi thứ có thể để khắc phục những thiếu sót đó. Và nếu việc kinh doanh của bạn thành công, bạn có thể thuê những người tài giỏi để lấp đầy những chỗ hạn chế.

Tận dụng sự cô đơn

Thành lập một công ty có thể bị cô lập, nhưng hãy biết rằng cảm giác này chỉ là tạm thời. Đừng để sự cô đơn đánh gục bạn. Sử dụng thời gian yên tĩnh để suy nghĩ và lập kế hoạch và học hỏi càng nhiều càng tốt. Cuối cùng, bạn sẽ có một nhóm để đồng hành cùng bạn — và rất có thể bạn sẽ bỏ lỡ những ngày yên tĩnh, không bị phân tâm đó.

Đừng đột ngột từ bỏ công việc của bạn

Việc bắt đầu kinh doanh khi bạn đang có việc làm sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Sự đánh đổi? Mất nhiều thời gian hơn để đạt được thành công nhất định. Tôi tạo ra sản phẩm đầu tiên của mình vào năm 1998, khi còn là sinh viên đại học. Tôi tiếp tục bán nó trong khi hoàn thành bằng cấp, khi phục vụ trong quân đội và khi làm việc toàn thời gian. Khi tôi nghỉ việc, sản phẩm đó đã thay thế tiền lương của tôi và cho tôi một đường băng vô tận để xây dựng Jotform. Nếu bạn không có nguồn thu nào khác, hãy tạo phiên bản miễn phí của sản phẩm bạn cung cấp trong khi bạn vẫn đang làm việc. Đừng bỏ việc cho đến khi bạn phát hành phiên bản trả phí và thiết lập một lượng người  đăng ký vững chắc.

Định nghĩa thành công của riêng bạn

Không ai khác có thể (hoặc nên) nói cho bạn biết thành công trông như thế nào. Đừng lãng phí thời gian bận tâm về những nhà sáng lập “con cưng” của giới truyền thông hay những gì các bạn cùng lớp MBA của bạn đã làm. Những gì bạn đạt được dù nhỏ bé, đó đều là thành công. Một số ít khách hàng hoặc một vài doanh số có nghĩa là bạn đang đi đúng hướng. Đừng vội vàng. Nhìn ra sự cốt lõi, và tiếp tục phát triển.

Chờ đợi là rủi ro

Đưa sản phẩm của bạn đến với những mọi người càng sớm càng tốt. Đó là cách tốt nhất để xem liệu họ có sử dụng và trả tiền cho những gì bạn đã xây dựng hay không. Bạn càng chờ đợi lâu, bạn càng có nhiều khả năng đi sai hướng — và điều đó có thể nguy hiểm. Phát hành sớm, đặt câu hỏi và áp dụng phản hồi để tiếp tục cải thiện. Nghe có vẻ đơn giản, nhưng thật ngạc nhiên là có bao nhiêu nhà sáng lập

sợ thực hiện bước nhảy quan trọng này.

Tìm ra thế mạnh của bạn

Bạn không thể bắt đầu kinh doanh và đợi khách hàng xuất hiện như những đứa trẻ xin kẹo trong ngày Halloween. Họ cần một lý do để quan tâm; một cái gì đó độc đáo, hấp dẫn, mới mẻ hoặc đáng ngạc nhiên. Jotform đã sử dụng công nghệ kéo và thả trước khi nó ra đời. Đó là điểm mạnh của chúng tôi và tôi đã áp dụng nó cho các trang web tin tức, viết các bài đăng trên blog và phát triển các kế hoạch PR. Cân nhắc xem người dùng quan tâm đến điều gì nhất và nhấn mạnh công ty của bạn giúp được gì cho cuộc sống bận rộn của họ.

2. Growing and scaling your startup

Chiều lòng 1,000 khách hàng đầu tiên

Đối xử với họ như một gia đình. Sau tất cả, họ đã đặt cược vào bạn. Tìm hiểu càng nhiều về họ càng tốt: Họ muốn gì? Họ muốn tránh điều gì? Họ cần những tính năng gì? Có điều gì chưa rõ? Các sản phẩm dành cho doanh nghiệp có thể có số lượng nhỏ hơn, nhưng logic tương tự cũng được áp dụng. Cung cấp sự hỗ trợ đặc biệt và xây dựng được lòng trung thành của họ.

Cải thiện, phát triển, cải thiện, phát triển

Xây dựng một sản phẩm có nghĩa là tạo ra thứ mà mọi người muốn và cần, sau đó liên tục cải thiện sản phẩm đó. Sự tăng trưởng đòi hỏi việc tiếp thị và bán hàng. Trong những ngày đầu, bạn cần chuyển đổi qua lại giữa hai bên. Cải thiện công việc của bạn. Sau đó, chia sẻ nội dung hữu ích, có giá trị để phát triển nền tảng của bạn — cho dù đó là đăng bài trên mạng xã hội, viết blog, quay một chương trình podcast hoặc bất cứ thứ gì phù hợp với bạn.

Theo đuổi sự tăng trưởng từ khách hàng

Ngay cả khi bạn được hỗ trợ bởi các nhà đầu tư mạo hiểm, thiên thần, vốn cổ phần tư nhân hoặc bà của bạn (không có gì đáng xấu hổ), thì mỗi đô la bạn nhận được từ khách hàng là tiền bạn thực sự kiếm được. Theo đuổi bất cứ điều gì khác có thể lãng phí thời gian khi bạn mới bắt đầu, bởi vì điều quan trọng hơn là phải hiểu đúng những điều cơ bản. Tất nhiên, có những trường hợp ngoại lệ. Bạn có thể cần hỗ trợ tài chính nếu bạn có đối thủ cạnh tranh đang phát triển nhanh, bạn đang bị chiếm đất hoặc bạn cần cơ sở hạ tầng vật chất. Hầu hết mọi thứ khác? Bạn có thể bắt đầu từ từ và tài trợ cho sự phát triển của mình bằng lợi nhuận.

Mở rộng quy mô kinh doanh đòi hỏi phải định hướng lại liên tục

Mỗi giai đoạn mới đều mang đến những thách thức khác nhau — và việc phát triển một công ty khởi nghiệp cũng giống như quá trình phân bào. Lúc đầu, bạn có một công ty lớn, vô định hình với các vai trò và trách nhiệm chồng chéo. Khi bạn thêm nhiều người hơn, công việc ngày càng trở nên chi tiết. Ví dụ: HR chia thành HR và tuyển dụng, sau đó chia tuyển dụng để tập trung vào các vai trò hoặc khu vực địa lý khác nhau, v.v.

Đặt và đo lường các số liệu phù hợp

Chúng tôi theo dõi tất cả các loại dữ liệu, nhưng có hai mục tiêu quan trọng hơn bất cứ điều gì: Mọi người có đang sử dụng sản phẩm của chúng tôi không? Nhân viên của chúng ta có yêu thích (và cảm thấy tự hào) khi làm việc ở đây không? Tất cả các lượt xem trang và tỷ lệ thoát không có ý nghĩa gì nếu mọi người không tích cực sử dụng những gì bạn cung cấp và nếu nhân sự của bạn không muốn đi làm mỗi ngày. Hãy tập trung vào những gì quan trọng.

3. Xây dựng một nhóm tuyệt vời

Tuyển dụng để gỡ nút thắt của bạn

Ký hợp đồng với nhân viên đầu tiên của bạn là một bước tiến lớn. Bạn có thể cần một văn phòng. Người phù hợp này cũng phải toàn diện, vì vậy họ có thể xử lý nhiều nhiệm vụ khác nhau. Nhưng hãy tìm một người có thể loại bỏ những rào cản lớn nhất trong doanh nghiệp của bạn. Và đó phải là người mà bạn thực sự thích, bởi vì bạn sẽ dành nhiều thời gian cho nhau. Bạn có thích ăn trưa với người này không? Không? Nó có vẻ sẽ không nên chuyện đâu. Hãy lựa chọn một cách khôn ngoan.

Cân nhắc nơi bạn muốn làm

Vào năm 2021, bạn có cần một văn phòng hay mọi người có thể làm việc từ xa? Quyết định ban đầu của bạn sẽ định hướng cho tương lai. Nếu bạn khởi nghiệp mà không có không gian cụ thể, có thể bạn sẽ cần tiếp tục theo cách đó. Tôi rất thích làm việc tại văn phòng (giả sử như vậy là an toàn), bởi vì khởi nghiệp là một môn thể thao nhóm. Nếu không thì, nó giống như tập hợp một đội bóng rổ chơi từ xa. Có rất nhiều chuyện bên lề trong một ngày làm việc có thể làm sâu đậm thêm các mối quan hệ và giúp mọi người làm việc cùng nhau hiệu quả hơn.

Gây dựng tổ ấm cho bạn

Nếu bạn mở văn phòng, hãy biến nó thành ngôi nhà thứ hai. Đừng hà tiện. Hãy trang bị ghế công thái học, bàn cỡ lớn, có tùy chọn bàn đứng, không khí trong lành, ánh sáng tự nhiên và cây cối. Những chi tiết này cho nhân viên của bạn thấy rằng bạn quan tâm đến sự thoải mái và năng suất của họ. Và đảm bảo rằng nhóm của bạn có nhiều thứ hơn ngoài máy bán đồ ăn vặt và cà phê cũ để bổ sung năng lượng.

Xây dựng nền tảng với năm nhân viên đầu tiên

Năm người đầu tiên trong nhóm là rất quan trọng. Tại Jotform, họ đã tạo ra nguyên mẫu cho toàn bộ công ty của chúng tôi. Chúng tôi có một nhà thiết kế, chuyên gia phát triển, nhà phát triển front-end và back-end và một chuyên gia UX. Sự kết hợp đó thành công đến mức chúng tôi đã thiết lập toàn bộ công ty thành các nhóm tương tự, liên chức năng. Theo dõi những gì hiệu quả cho doanh nghiệp của bạn và áp dụng mô hình đó khi bạn phát triển.

Một nhóm mạnh là một nhóm hạnh phúc

Tôi luôn nói với các thực tập sinh mới của chúng tôi, "chúng tôi sẽ dạy bạn cách làm việc theo nhóm." Ở trường, các dự án nhóm thường rất tệ, nhưng chúng tôi đảm bảo rằng các thực tập sinh của chúng tôi có trải nghiệm hợp tác hài lòng. Bạn có thể thấy nó hiệu quả khi họ tạo sự gắn kết. Họ đi ăn trưa cùng nhau, chia sẻ công lao khi thắng thua và cảm ơn nhau vì những đóng góp của nhau. Bạn không thể nào giả mạo sự tôn trọng thực sự.

Phát triển chậm rãi để bảo vệ văn hóa

Tuyển dụng ồ ạt dẫn đến sự nhầm lẫn hàng loạt. Nếu bạn thuê cả một nhóm người cùng một lúc, bạn không thể dành thời gian cho họ hoặc làm quen với họ. Ngay cả khi doanh nghiệp của bạn đã được thành lập, việc thêm quá nhiều người vào một lần sẽ ngăn nhân viên hiện tại chia sẻ hệ thống và các phương pháp hay nhất của bạn — cả chính thống và không chính thống. Đi chậm là cách tốt nhất để tránh đổ vỡ văn hóa.

Tránh xa những lời đàm tiếu

Nếu ai đó nói xấu hoặc tiết lộ những câu chuyện nội bộ từ công ty trước đây của họ, rất có thể cuối cùng họ sẽ làm điều tương tự với bạn. Tìm kiếm những người có nhân cách; những người không tham gia với cái tôi của họ và những người thực sự muốn cộng tác.

Nuôi dưỡng những nhân viên tài năng

Những người đam mê, hào hứng đáng giá bằng vàng. Hãy đảm bảo họ hạnh phúc và giúp họ phát triển. Nếu ai đó bị thúc đẩy, hãy lắng nghe kỹ nơi họ muốn đến và vạch ra một kế hoạch để giúp họ đến đó. Kiểm tra thường xuyên và theo dõi tiến độ của họ — và đừng ép những người sáng tạo vào khuôn khổ. Hãy cởi mở và để họ thay đổi hướng đi nếu cần thiết. Toàn bộ doanh nghiệp của bạn sẽ mạnh mẽ hơn vì điều đó.

4. Khả năng lãnh đạo

Học hỏi  từ sách nuôi dạy con cái

Nếu bạn có thể dẫn dắt trẻ em, bạn có thể quản lý nhân viên — và tôi nói điều này mà không hề có ý mỉa mai hay thiếu tôn trọng. Tất cả chúng ta đều cần an ninh và độc lập. Nếu trẻ không cảm thấy an toàn, chúng sẽ tắt máy và ngừng chơi. Với những sự chấp trước mạnh mẽ, chúng sẽ bắt đầu phát triển. Trẻ em cũng cần không gian để khám phá. Khi tôi cần con tôi làm một việc gì đó, chẳng hạn như đi giày vào, tôi mô tả chúng cần giày như thế nào để đi đến công viên. Họ chọn những đôi giày họ muốn và tự đi vào; Tôi chỉ thiết lập các thông số. Tất cả những bài học này mở rộng quy mô cho các thành viên trong nhóm và nhân viên.

Văn hóa là hành vi được mã hóa

Bạn không thể thiết kế văn hóa công ty. Đó không phải là thứ bạn có thể viết ra và nói, "đây là văn hóa của chúng tôi." Thay vào đó, văn hóa chỉ đơn giản là một cách viết tắt về cách thức hoạt động của công ty bạn. Ví dụ, nhân viên cấp dưới xem cách nhân viên cấp cao làm việc và làm theo sự hướng dẫn. Nếu bạn muốn việc gì đó thực hiện theo một cách nhất định, hãy đặt ra những tiêu chuẩn và sự kỳ vọng. Mã hóa nó trong các hoạt động hàng ngày.

Thấm nhuần ý thức "chủ nghĩa dân tộc" trong nhóm của bạn

Khi còn bé, tôi không phải là thủ lĩnh. Tôi là một người theo dõi đã quan sát và tham gia. Việc khuấy động cảm xúc của mọi người không đến với tôi một cách tự nhiên, nhưng đó là trách nhiệm của tôi. Đó là lý do tại sao tôi có một bài phát biểu ngắn trước mỗi ngày Demo Thứ Sáu. Truyền đạt sự phấn khích của bạn về công việc rất dễ lây truyền. Mọi người nghe và cảm nhận nó, và nó củng cố nhóm của bạn.

Bạn có thể là một người thuyết trình giỏi, ngay cả khi bạn nhút nhát

Bạn không cần phải là một nhân viên bán hàng hướng ngoại để có những bài phát biểu hay. Làm rõ suy nghĩ của bạn, chuẩn bị những gì bạn muốn nói và sử dụng ghi chú thay vì đọc hoặc học thuộc. Mỗi cuộc nói chuyện sẽ giúp bạn tiến bộ và tất cả những bài tập đó sẽ tăng lên theo thời gian. Nếu bạn cảm thấy hơi bồn chồn, hãy nhớ rằng vấn đề là kết nối với mọi người chứ không phải gây ấn tượng với họ.

Bạn càng ủy quyền, bạn sẽ càng thành công

Đó là một sự thật không thể chối cãi, giống như luật hấp dẫn: Bạn có thể giỏi một số thứ, nhưng bạn không thể giỏi tất cả mọi thứ. Nhưng nếu bạn ủy thác những nhiệm vụ kém thành thạo của mình cho người khác, bạn có thể dành nhiều thời gian hơn cho công việc tốt nhất của mình. Bắt đầu với những dự án nhỏ. Hãy để mọi người học hỏi và phát triển sự tự tin, và đừng mong đợi họ tiến bộ ngay lập tức.

Đừng đợi mọi người thất bại

Sau khi bạn ủy quyền, hãy kiểm tra lại thường xuyên và cung cấp phản hồi đều đặn. Bằng cách đó, người khác (hoặc nhóm) có thông tin họ cần để thành công và bạn có thể tự do tập trung, biết rằng nhiệm vụ đang được tiến hành tốt. Và cho mọi người thời gian và không gian để tìm lại nhịp điệu của họ — đặc biệt là trong thời gian đầu.

Các siêu anh hùng được đánh giá quá cao

Tự mình làm mọi thứ chắc chắn sẽ phản tác dụng. Bạn có thể phải đảm nhận nhiều vai trò trong những ngày đầu khởi nghiệp, nhưng điều đó không bền vững về lâu dài. Tất cả bắt nguồn từ sự tin tưởng: Những người từ chối ủy quyền không nghĩ rằng người khác sẽ làm tốt công việc của họ. Cách khắc phục nằm ở việc truyền đạt tầm nhìn và bối cảnh cùng với nhiệm vụ. Khi ai đó hiểu lý do tại sao họ đang đảm nhận một nhiệm vụ, rất có thể họ sẽ hoàn thành xuất sắc (và thậm chí tốt hơn) công việc của bạn.

5. Luôn vui vẻ, khỏe mạnh, sáng tạo và năng động

Sự rõ ràng đòi hỏi sự chuẩn bị

Bất cứ khi nào bạn viết gì đó — một tài liệu, báo cáo, bản trình bày hoặc thậm chí là một email quan trọng — hãy soạn thảo và đặt nó sang một bên. Hãy quay lại và đọc nó sau. Cắt bỏ những từ thừa, làm cho nó ngắn hơn và đi vào vấn đề nhanh hơn. Sự rõ ràng không chỉ giúp loại bỏ sự mơ hồ mà còn truyền tải sự tự tin và động lực. Nó quan trọng hơn chúng ta nghĩ.

Lòng khao khát thúc đẩy động lực

Nếu bạn thực sự muốn một cái gì đó, bạn sẽ dành thời gian và nỗ lực cần thiết. Khó khăn trong việc tạo động lực có thể chỉ ra rằng bạn đang đi sai hướng – và điều đó không sao cả. Chỉ cần thành thật với chính mình. Nếu mọi thứ đều ổn, nhưng bạn vẫn gặp khó khăn, hãy thử đọc về các công ty thành công trong ngành của bạn. Làm việc ở văn phòng thay vì nhà của bạn. Nghỉ ngơi vào cuối tuần để tránh bị kiệt sức. Tạo các hệ thống và thói quen thay thế nhu cầu về động lực.

Nhận trợ giúp càng sớm càng tốt

Bộ lọc và tự động hóa chỉ có thể đưa bạn giúp bạn đến mức này. Nếu bạn đang chìm trong đống email, thông tin liên lạc, công việc hành chính và các chi tiết hàng ngày, thì đã đến lúc cần sự trợ giúp. Tôi vừa thuê một trợ lý cá nhân tuyệt vời sau 15 năm kinh doanh. Lẽ ra tôi nên thực hiện bước này từ 10 năm trước. Đừng đợi cho đến khi bạn trượt sâu hơn dưới nước.

Tin vào điều gì đó lớn hơn ngày hôm nay

Động lực là về ý nghĩa. Khi bạn tin vào điều gì đó, bạn sẽ có động lực để theo đuổi mục tiêu đó. Như tác giả người Pháp Antoine de Saint-Exupéry đã viết: "Nếu bạn muốn đóng một con tàu, đừng chia những người đàn ông thành từng đội và sai họ vào rừng đốn củi. Thay vào đó, hãy dạy họ khao khát biển cả bao la và vô tận. "

Tiến bộ là cảm hứng

Nghiên cứu cho thấy rằng không có gì thúc đẩy cảm xúc, nhận thức và động lực hơn là đạt được tiến bộ trong công việc ý nghĩa — bất kể mỗi bước có thể nhỏ đến đâu. Nếu bạn đang làm việc với năm sản phẩm hoặc dự án cùng một lúc, thật khó để khiến mọi người hào hứng với tất cả chúng. Một trọng tâm duy nhất sẽ đảm bảo mọi người trong cùng một nhóm; chèo thuyền về cùng một đích. Mỗi người có thể thấy đóng góp trực tiếp của họ thúc đẩy cả nhóm tiến lên như thế nào.

Tìm giải pháp trên giá sách của bạn

Nếu bạn đang rơi vào tình trạng sa sút hoặc đang cố gắng gỡ rối một vấn đề đau đầu, hãy tìm đến sách. Tìm tiêu đề phù hợp nhất với tình huống của bạn và bắt đầu đọc. Sau một vài trang, sương mù thường tan và tâm trí bạn bắt đầu sáng tỏ. Chẳng bao lâu nữa, bạn sẽ với lấy một cuốn sổ tay và cảm thấy hào hứng trở lại.

Sai lầm này không phải là ngày tận thế

Lỗi, sơ suất, sai lầm công cộng và sự thất vọng có thể cảm thấy tàn khốc. Làm mọi thứ bạn có thể để giải quyết vấn đề, và sau đó để nó qua đi. Rút kinh nghiệm từ tình huống, chuẩn bị cho lần sau và lập kế hoạch dự phòng để giảm thiểu lo lắng của bạn. Ví dụ, chúng tôi vừa thuê Tổng cố vấn đầu tiên. Chỉ riêng bước này thôi đã trút bỏ được rất nhiều gánh nặng trên vai tôi và giúp tôi ngủ ngon hơn vào mỗi tối.

Biết được sự khác biệt giữa hồ sơ cá nhân và nền tảng

Tôi không quan tâm đến việc trở thành người của công chúng. Tôi không bao giờ. Ý nghĩ được công nhận ở sân chơi trong khi tôi đang đu dây với bọn trẻ, có vẻ kỳ lạ. Tuy nhiên, tôi đã xây dựng một nền tảng bằng cách viết về tinh thần kinh doanh. Một nền tảng cho phép bạn chia sẻ và quảng bá doanh nghiệp của mình một cách xác thực, trong khi tiếng tăm của công chúng thường khá sáo rỗng — và nó hầu như luôn là thứ tạm thời.

Chăm sóc toàn bộ bản thân bạn

Đến phòng tập thể dục, chơi bóng rổ với đội của bạn, leo xà đơn với lũ trẻ hoặc làm bất cứ điều gì khiến bạn cảm thấy tràn đầy sức sống và vui vẻ. Điều này cũng quan trọng không kém (hoặc thậm chí nhiều hơn) so với báo cáo thu nhập hàng quý. Cố gắng không làm việc sau 10 giờ tối. Thư giãn trước khi đi ngủ và buông bỏ những gì còn dang dở. Ngày mai sẽ lại là một ngày mới.

Nguồn bài viết gốc: https://www.entrepreneur.com/leadership/everything-ive-learned-from-growing-my-startup-to-10/400056

___________________________________________
Bài viết này được chọn lọc, biên dịch,
thiết kế và biên tập bởi một Nhóm IPLer của
Học bổng Lãnh đạo Khai phóng IPL Khóa 7

Võ Thị Yến Nhi
Hoàng Mạnh Cường
Nguyễn Thị Kim Thương
Đinh Nguyễn Nhã Thanh
Lâm Trọng Kha
Hồ Tấn Hùng
Đinh Thị Nho

và sự hỗ trợ của Cộng tác viên Dương Thị Vĩnh An