SÁCH: COACH WOODEN ON LEADERSHIP

“Lãnh đạo” luôn luôn là một chủ đề được nghiên cứu nhiều nhất từ ngàn xưa đến nay. Có lẽ cho đến tận sau này, đây vẫn sẽ luôn là một trong những chủ đề không bao giờ đánh mất đi sức hút của nó. Bởi lẽ, con người có tập tính sống theo bộ lạc, mà đã là bộ lạc thì chắc chắn phải có người dẫn đầu để lèo lái bộ lạc ấy đến đích điểm cuối cùng mà nó muốn hướng tới. Bàn về lãnh đạo thì có cả thiên kinh vạn quyển, nhưng trong hằng hà sa số quyển sách bàn về chủ đề này, có lẽ chỉ có một số ít là thật sự chạm đến cốt lõi của lãnh đạo, phần còn lại thường chỉ bàn về phương pháp và kỹ thuật. Một trong những quyển sách mà chúng tôi cho rằng là đáng đọc nhất về lãnh đạo dành cho bất kỳ ai có mong muốn trở thành một người lãnh đạo xuất chúng, đó chính là quyển sách Wooden on Leadership1 (TD: Coach Wooden bàn về Nghệ thuật lãnh đạo). Đây là quyển sách đúc kết những bài học và triết lý của cả một đời làm lãnh đạo của John Wooden, vị huấn luyện viên huyền thoại của làng bóng rổ Mỹ. Dù bạn là người mới bắt đầu bước đi trên hành trình trở thành một người lãnh đạo, hay bạn đã có nhiều năm kinh nghiệm ở vị trí của một người thuyền trưởng, thì quyển sách này chắc chắn sẽ không làm bạn thất vọng. 

“Trước khi bạn có thể lãnh đạo người khác, bạn phải có khả năng lãnh đạo chính bản thân mình.” – John Wooden 

Đối với John Wooden, người lãnh đạo trước hết phải có khả năng làm chủ chính mình và lãnh đạo chính mình. Đồng nghĩa, người đó phải biết định nghĩa “thành công” của mình là gì. Chỉ khi và khi nhà lãnh đạo biết “thành công” đối với mình là gì, lúc ấy họ mới có thể đặt ra tiêu chuẩn đó cho tất cả những người mà họ lãnh đạo. John Wooden định thành công với ông đó là “sự thanh thản trong tâm hồn, là kết quả của sự mãn nguyện khi biết rằng mình đã nỗ lực để làm tốt nhất có thể trong giới hạn của bản thân.” Chính vì vậy, ông cũng yêu cầu tất cả những người dưới quyền lãnh đạo của mình cũng phải hướng đến mục tiêu này với tất cả sự nỗ lực của họ. Những cầu thủ của John Wooden luôn được dặn dò phải “ngẩng cao đầu” trước và sau khi trận đấu kết thúc. Nhưng cách duy nhất để có thể ngẩng cao đầu, dù thắng hay thua, đó chính là “hãy cống hiến hết mình, bằng tất cả những gì các em có được.” Nói đến đây, chúng tôi bỗng nhớ đến hình ảnh những chiếc áo đỏ bất khuất trên sân bóng phủ trắng tuyết rơi tại Thường Châu của đội tuyển U23. Hẳn ai từng xem trận đấu ấy đều bị lay động đến tận con tim vì sự kiên cường và ý chí bất khuất của đội tuyển U23 Việt Nam. Nhưng có một điều chúng tôi đặc biệt ấn tượng, đó chính là hình ảnh của thầy Park Hang Seo động viên các tuyển thủ của mình sau trận đấu: “Tại sao chúng ta lại phải cúi đầu, chúng ta đã nỗ lực hết sức mình mà.”2 Chỉ với một câu nói ấy, Park Hang Seo đã chứng tỏ cho chúng ta thấy ông là một nhà lãnh đạo xuất chúng. Ông hiểu rằng thắng thua là chuyện thường tình, nhưng chiến thắng chính bản thân mình mới là chiến thắng vĩ đại nhất. Thật thú vị khi thấy hình ảnh của hai vị huấn luyện viên, dù ở hai lĩnh vực khác nhau, và ở hai quốc gia khác nhau, lại có cùng một triết lý lãnh đạo như vậy. 

“Suy cho cùng, tôi muốn 15 khối đá của Kim tự tháp sẽ định nghĩa tôi như một người lãnh đạo.” – John Wooden 

John Wooden là một con người của phẩm giá và nhân cách. Chính vì vậy, ông muốn tìm kiếm một công cụ để vừa giúp ông định hình triết lý lãnh đạo của mình, mà vừa có thể giúp ông truyền đạt triết lý đó đến cho người khác. Cuối cùng, ông đã tìm thấy một hình ảnh có thể giúp ông làm được điều này, đó chính là hình ảnh của một Kim tự tháp. Đối với ông, Kim tự tháp là một kỳ quan đã đứng vững trước thách thức của thời gian và thiên nhiên. Tương tự như vậy, ông cũng tin rằng một nhà lãnh đạo xuất chúng cũng cần phải có những giá trị và nguyên lý phổ quát để có thể tồn tại trước những thách thức của cuộc sống. Với quan niệm ấy, trong nhiều năm liền, ông cẩn thận tìm kiếm, trải nghiệm và lựa chọn những “khối đá” (hay nói cách khác là những “phẩm chất”) sẽ tạo nên một Kim tự tháp vững chắc. Cuối cùng, ông đã đúc kết được 15 khối đá tượng trưng cho những giá trị nền tảng hay những phẩm chất cần thiết của một người lãnh đạo, và ông gọi nó là Kim tự tháp Thành công (The Pyramid of Success). 

Những giá trị này đã được ông cẩn thận lựa chọn và dùng nó làm kim chỉ nam để rèn luyện năng lực lãnh đạo của mình trong suốt cuộc đời còn lại. Mỗi khối đá này đều được dành riêng một phần để bàn luận đến trong quyển sách bao gồm lý do lựa chọn khối đá cũng như trong thực tế thì giá trị này sẽ được thể hiện như thế nào.  

Đây cũng chính là lý do vì sao John Wooden là một nhà lãnh đạo vĩ đại và xuất chúng. Bởi vì tất cả những khối đá này đều mang trong nó những giá trị phổ quát nhất. Một nhà lãnh đạo xuất chúng trước hết phải là một con người có phẩm giá và nhân cách. Chỉ khi ấy, họ mới có thể dẫn dắt người khác một cách đúng đắn. Thật hiếm có những quyển sách bàn về lãnh đạo lại tập trung vào điểm này. Chính vì thế, quyển sách này chỉ dành cho những ai thật sự hiểu rằng lãnh đạo là một hành trình không có điểm dừng, là cả một quá trình tôi luyện bản thân để trở thành một con người có phẩm giá và nhân cách. Nhưng thật may mắn vì chúng ta không cần phải mò mẫm trong đêm tối để làm điều đó. Chỉ cần sống theo những “khối đá” của Kim tự tháp Thành công, chắc chắn đến một ngày nào đó, chúng ta cũng có thể trở thành một con người giá trị hơn rất nhiều. 

____________________________________
Bài Giới thiệu Sách này được viết,
thiết kế và biên tập bởi một Nhóm IPLer của
Học bổng Lãnh đạo Khai phóng IPL khóa 5

Đinh Hải Đăng 
Trương Nguyễn Nhật Hoàng 
Trần Thị Thảo Phương 
Lê Chiêu Trung 
Đặng Phương Uyên 
Trần Thị Hồng Xuyến