PHIM: CẬN CẢNH - CLOSE-UP (1990)

Cận cảnh được sản xuất năm 1990 và Abbas Kiarostami xem là bộ phim hài lòng nhất trong sự nghiệp của ông, thay vì bộ phim được giải Cành cọ vàng danh giá Taste of cherry. Abbas Kiarostami là đạo diễn nổi danh người Iran và là bậc thầy của phong cách điện ảnh trừu tượng. Theo nhận xét của tờ Nhật báo Phố Wall, chưa từng có đạo diễn điện ảnh nào tạo ra những tác phẩm đan xen giữa phi lý và hiện thực hấp dẫn như Kiarostami.

Bộ phim được mở đầu chậm rãi bằng một đoạn đối thoại dài của một phóng viên đang săn tin giật tin cùng hai sĩ quan cảnh sát trên đường đến hiện trường bắt kẻ mạo danh. Tình tiết sau đó dần được hé lộ, kẻ mạo danh là một người nghiện phim và yêu nghệ thuật, Hossain Sabzian, người đã tự nhận mình là đạo diễn Mohsen Makhmalbaf với một người đàn bà trên xe buýt. Người đàn bà trung niên giàu có nhanh chóng tin vào lời anh ta, và đã mời anh ta về nhà. Tuy nhiên thành viên trong gia đình bà bắt đầu ngờ vực về danh tính của anh ta và cuối cùng kẻ lừa đảo đã bị bắt.

Hơn một nửa nội dung phim sau đó nói lên cảnh phiên tòa xét xử Sabzian và những lời bào chữa cũng như là những chia sẻ chân thành về hoàn cảnh và suy nghĩ đã dẫn Sabzian đến việc thực hiện mạo danh. Qua đó, Sabzian và cũng như nhiều người trong chúng ta chọn cách tạo cho mình những vai diễn trong cuộc sống để có thể có thể thoát khỏi hiện thực không như ý. Dần dà, mỗi người càng đắm chìm trong vai diễn của riêng mình và dần trượt ra khỏi các chuẩn mực đạo đức. Kết phim, vụ án “kết thúc có hậu” với việc rút đơn kiện của nguyên cáo, và bị cáo Sabzian được tòa xử trắng án sau nhiều ngày bắt giam chờ xét xử. Ở đây, sự nhân bản và lòng vị tha là những giá trị cứu rỗi cuộc đời Sabzian cũng như là cuộc đời của rất nhiều con người lầm đường lạc lối.

Nghệ thuật mà Kiarostami sử dụng trong phim là sự pha trộn giữa phim tài liệu và phim truyện, với cốt truyện triệt tiêu kịch tính, không có kịch bản cụ thể và diễn viên không chuyên, phần lớn là người thật việc thật và để họ tự đóng vai chính mình. Góc quay được sử dụng là góc quay của phim tài liệu.

Trong bối cảnh Iran những năm của thập niên 90s bị cấm vận của cộng đồng quốc tế và bị cáo buộc là tài trợ cho khủng bố. Cận cảnh đã tái hiện lại những giá trị đẹp của cuộc sống dù khắc nghiệt thì vẫn tồn tại như kim chỉ nam cho các giá trị đúng đắn và vững bền. Và đó là các giá trị mà con người ở đất nước ông đang sống.

_____________________________________
Bài Giới thiệu Phim này được viết,
thiết kế và biên tập bởi một Nhóm IPLer của
Học bổng Lãnh đạo Khai phóng IPL Khóa 6

Lê Trọng Nam
Trần Lê Thiên Ân
Huỳnh Ngọc Nhật Vy
Nguyễn Thị Tường Vi
Phan Anh Tuấn